Lokaal gevorderde prostaatkanker is prostaatkanker die zich buiten het kapsel van de prostaat in het omringende weefsel heeft uitgebreid (stadium T3 of T4). Deze vorm van prostaatkanker valt in een hoge risicogroep, ongeacht de PSA- en Gleasonwaardes. Er kan sprake zijn van uitzaaiingen (metastasen) als de kanker zich heeft verspreid naar de lymfeklieren in het bekken.
Stadium
Het stadium van de prostaatkanker is in te delen in:
- T3 tumor: Een T3 prostaattumor is doorgegroeid in het prostaatkapsel en eventueel de zaadblaasjes. De kanker kan daarnaast uitgezaaid zijn naar de lymfeklieren in het bekkengebied of naar andere delen van het lichaam (fig 14).
- T4 tumor: Een T4 prostaattumor is buiten het prostaatkapsel doorgegroeid in andere weefsels in de buurt zoals de blaasnek, de urinesluitspier of de bekkenbodem. De tumor kan ook uitgezaaid zijn naar de lymfeklieren in het bekkengebied (fig 15).
Fig. 14: Een T3 prostaattumor die is uitgezaaid naar de zaadblaasjes.
Fig. 15: Een T4 prostaattumor die zich heeft verspreid naar de blaasnek, urinaire sluitspier en het rectum.
Het natuurlijk beloop van lokaal uitgebreide prostaatkanker is niet goed bekend, de cijfers zijn heel wisselend. Er zijn verschillende behandelingen mogelijk:
- Radicale prostatectomie
- Lymfeklierverwijdering uit het bekken
- Combinatie van radiotherapie en hormoontherapie
- Waakzaam wachten
Welke behandeling het beste is hangt af van de kenmerken van de tumor, de medische geschiedenis, leeftijd en persoonlijke voorkeuren en waarden. Daarnaast speelt de inschatting van risico op uitzaaiingen een belangrijke rol bij de behandelkeuze; dit wordt gedaan op basis van o.a. de hoogte van het PSA, de Gleasonscore en of de tumor door het kapsel heen gegroeid is. Elke behandeling heeft zijn voor- en nadelen die met de arts kunnen worden besproken. De keuze hangt af van de specifieke persoonlijke situatie.
Als een goed alternatief voor een operatie, en soms de enige optie, kan de arts radiotherapie aanraden. Deze therapie beschadigt en doodt de kankercellen. Het is een veelvoorkomende behandeling bij lokaal gevorderde tumoren. Bij lokaal gevorderde prostaatkanker wordt bestraling altijd gecombineerd met hormoontherapie. Hormoontherapie beïnvloedt de productie van testosteron in het lichaam. Het doel is om de groei van de tumor te stoppen. Een andere naam voor hormoontherapie is androgeen deprivatie therapie (ADT).