Ongeveer 2,5 tot 5% van de mannen die een sterilisatie ondergaan, krijgen hier om uiteen lopende redenen spijt van. Een hersteloperatie, ook wel vaso-vasostomie genoemd, kan dan uitkomst bieden. Vroeger was de kans op herstel na een sterilisatie 50%. Met de komst van microchirurgie technieken is de slagingskans sterk verbeterd. Bij 94% van de mannen verschijnen weer zaadcellen in het sperma. Levende zaadcellen garanderen echter nog geen zwangerschap.
De kans van slagen van deze ingreep hangt af van verschillende factoren:
- de vruchtbaarheid vóór de sterilisatie
- de aanwezigheid van antistoffen: soms maken mannen na de sterilisatie bepaalde stoffen aan die de kwaliteit van de zaadcellen kunnen aantasten
- het aantal jaren sinds de sterilisatie: hoe langer geleden, hoe kleiner de kans op succes
De behandeling
De ingreep gebeurt onder algemene verdoving en duurt 60 tot 90 minuten. Na de verdoving wordt een insneden gemaakt in de linker- en de rechterzijde van de balzak (scrotum). Aan beide zijden worden de twee uiteinden van de zaadstreng opgezocht en vrijgemaakt. De twee uiteinden van de zaadstreng worden van alle littekenweefsel ontdaan. De zaadleider wordt dan aan beide zijden getest op doorgankelijkheid. Wanneer er tijdens de ingreep een witachtig vocht uit het uiteinde van de zaadstreng aan de teelbalzijde gezien wordt, is dit doorgaans een gunstig teken. Wanneer er geen of eerder geelbruin vocht wordt opgemerkt aan de zijde van de teelbal, heeft dit eerder een ongunstige prognose voor de vruchtbaarheid nadien.
Onder de operatiemicroscoop worden nu de uiteinden terug aan elkaar gezet met zeer dunne hechtingen die met het blote oog nauwelijks zichtbaar zijn. De wonden worden gesloten met oplosbare hechtingen.
Nazorg
U kunt in principe dezelfde dag weer naar huis. Het is van groot belang dat u de eerste week lichamelijke inspanning vermijdt. Daarna kunnen de normale activiteiten rustig worden hervat. Vaak wordt u na 6 weken weer op de polikliniek verwacht. Een week voorafgaand aan het bezoek levert u dan op afspraak uw zaad bij het labaratorium van uw ziekenhuis. Hier wordt het sperma microscopisch nagekeken op de aanwezigheid van levende zaadcellen. De uitslag wordt vervolgens uitgebreid met u besproken.
Na herstel van een sterilisatie is de kwaliteit van het sperma doorgaans wat minder goed dan vóór de sterilisatie. Waarschijnlijk heeft de bijbal, door de stuwing als gevolg van de sterilisatie, wat schade opgelopen. Daarnaast maakt de man na deze ingrepen ook antistoffen tegen zijn eigen zaadcellen. Dit is er waarschijnlijk de oorzaak van dat het gemiddeld een jaar duurt voordat een (natuurlijke) zwangerschap ontstaat. Gedurende dit eerste jaar is het advies elke drie maanden het sperma te laten controleren. Er is een kleine kans dat door overmatige littekenvorming de verbinding tussen de zaadleiders weer dicht gaat zitten. Het zou zonde zijn hier pas na een paar jaar achter te komen.
Kosten
Een hersteloperatie na sterilisatie bij mannen wordt meestal niet of niet volledig vergoed door de zorgverzekeraar. Ook kan de exacte prijs van deze ingreep per zorgverzekeraar verschillen. Informeert u dus altijd eerst bij uw zorgverzekeraar naar de kosten.